کاهش قلدری جسمانی و بهبود شایستگی اجتماعی در دانش‌آموزان: از سنجش کنشی رفتار تا طراحی مداخله رفتاری

Authors

  • مینا محبی گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشاسی، دانشگاه تبریز، ایران
Abstract:

هدف پژوهش حاضر شناسایی کنش رفتار قلدری جسمانی، طراحی و ارزیابی اثربخشی مداخله چندجانبه کنش-محور و مقایسه مداخلات پیشایندمحور، پیامدمحور و آموزش رفتار جایگزین بر رفتار قلدری و شایستگی اجتماعی دانش‌آموزان قلدر بود. آزمودنی‌های پژوهش شامل 60 دانش‌آموز قلدر، 15 دانش‌آموز طرفدار قلدر و 9 معلم پایه پنجم ابتدائی بودند که با استفاده از روش‌ نمونه‌گیری هدفمند، نمونه‌گیری تصادفی ساده و روش غربالگری انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پژوهش شامل مقیاس نقش مشارکت‌کنندگان، فرم نام‌گذاری همسالان، فرم نام‌گذاری معلمان، مقیاس قلدری ایلی‌نویز، مقیاس خود-گزارشی شایستگی اجتماعی، مقیاس سنجش انگیزش و پرسشنامه مشکلات رفتاری بود. یک طرح شبه آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون، همراه با گروه کنترل در پژوهش استفاده شد. یافته پژوهش حاضر نشان داد که کنش یا علت رفتار قلدری 45 درصد از آزمودنی‌های قلدر، دریافت تقویت حسی است. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که مداخله چندجانبه کنش-محور بر کاهش رفتار قلدری و بهبود شایستگی اجتماعی دانش‌آموزان به­طور معنی‌داری اثربخش است. اما مداخلات پیشایندمحور، پیامدمحور و مداخله مربوط به رفتار جایگزین به‌تنهایی بر کاهش رفتار قلدری و بهبودی شایستگی اجتماعی دانش‌آموزان قلدر اثر معنی‌داری ندارند؛ بنابراین، نتایج بیانگر اهمیت و نقش مداخله چندجانبه کنش-محور با در نظر داشتن تغییر هم‌زمان پیشایندها، پیامدها و رفتار هدف بر کاهش قلدری و بهبود شایستگی اجتماعی دانش‌آموزان قلدر است. محدودیت‌ها و کاربردهای پژوهش برای روانشناسان تربیتی بحث شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعه مقایسه‌ای رفتار قلدری، پیوند با مدرسه و شایستگی اجتماعی در دانش‌آموزان قلدر و طرفداران قلدری

هدف پژوهش حاضر مقایسه رفتار قلدری، پیوند با مدرسه و شایستگی اجتماعی در دانش‌آموزان قلدر و طرفداران قلدری بوده است آزمودنی‌ها 80 دانش‌آموز پسر پایه پنجم ابتدائی بودند که با استفاده از روش‌ نمونه‌گیری هدفمند، نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای و روش غربال‌گری انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پژوهش، مقیاس قلدری ایلی‌نویز، فرم نام‌گذاری همسالان، فرم نام‌گذاری معلم، مقیاس نقش مشارکت‌کنندگان، مقیاس پیوند با مدر...

full text

سنجش کنشی رفتار: روی‌آوردی در طراحی مداخلات رفتاری برای رفتارهای چالش‌انگیز در مدارس

هدف: پژوهش حاضر به توصیف بنیادهای مفهومی سنجش کنشی رفتار، تاریخچه، روش‌ها و نقش این سنجش در طراحی مداخلات رفتاری، و مروری بر تعدادی از پژوهش‌های مربوط، با تأکید بر رفتارهای چالش‌انگیز در مدارس پرداخته است. منابع داده‌ها: پایگاه‌های مجلات PubMed, PsycNET, Science Direct, Elsevier, Springer, SAGE Proquest   و Google scholar برای جستجوی اطلاعات استفاده شدند. روش‌ مطالعه: روش پژوهش، مطالعه مبانی نظ...

full text

اثربخشی مداخله ی شناختی – رفتاری گروهی بر کاهش هراس اجتماعی

هراس اجتماعی، یکی از اختلالات اضطرابی شایع است که به دلیل کناره­گیری از جمع و ترس از ارزیابی منفی توسط همسالان، با افت تحصیلی زود­هنگام و کاهش عملکرد تحصیلی فرد ارتباط دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مداخله ی شناختی- رفتاری گروهی بر کاهش هراس اجتماعی در دانش­آموزان پسر بود. بدین منظور، طی یک پژوهش نیمه­آزمایشی از نوع پیش­آزمون – پس­آزمون با گروه کنترل و پیگیری، 30 نفر از دانش‌آموزان پایه ی ...

full text

اثربخشی درمانگری رفتاری و شناختی- رفتاری بر کاهش نشانه‌های بالینی اختلال نارسایی توجّه/ فزون کنشی کودکان

هدف: پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی درمانگری رفتاری و شناختی- رفتاری بر کاهش نشانه‌های بالینی اختلال نارسایی توجّه/ فزون کنشی کودکان در طول زمان و در خلال موقعیتهای اصلی تظاهر نشانه‌ها انجام گرفت. روش: در فرایند روش شناختی، تعداد هشت آزمودنی از دو موقعیت آموزش ویژه انتخاب شدند. با استفاده از طرح تک آزمودنی با آزمودنیهای مختلف، نخست داده‌های حاصل از مشاهده رفتاری مکرّر هر آزمودنی در مرحله خط پای...

full text

اثربخشی مداخله ی شناختی – رفتاری گروهی بر کاهش هراس اجتماعی

هراس اجتماعی، یکی از اختلالات اضطرابی شایع است که به دلیل کناره­گیری از جمع و ترس از ارزیابی منفی توسط همسالان، با افت تحصیلی زود­هنگام و کاهش عملکرد تحصیلی فرد ارتباط دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مداخله ی شناختی- رفتاری گروهی بر کاهش هراس اجتماعی در دانش­آموزان پسر بود. بدین منظور، طی یک پژوهش نیمه­آزمایشی از نوع پیش­آزمون – پس­آزمون با گروه کنترل و پیگیری، 30 نفر از دانش آموزان پایه ی ...

full text

بررسی میزان شیوع قلدری و مقایسه پیشرفت تحصیلی، سلامت عمومی و خودکارآمدی اجتماعی در نوجوانان با رفتاری قلدری و عادی

هدف مطالعه حاضر، بررسی میزان شیوع رفتاری قلدری و مقایسه پیشرفت تحصیلی، سلامت عمومی و خودکارآمدی اجتماعی در نوجوانان با رفتار قلدری و عادی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان پسر اول متوسطه شهرستان اصلان دوز (2136 نفر) بود. جهت دستیابی به اهداف پژوهش، 503 دانش‌آموز از جامعه موردمطالعه به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و به آزمون قلدری پاسخ دادند. 64 دانش‌آموز نمره بالایی در آزمون کسب کرد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 13  issue 46

pages  145- 170

publication date 2018-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023